Σύμφωνα με το άρθρο 34 (παρ. 3,4,8) του Ν. 4024/2011:
«3. Η σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου των εργαζομένων στους φορείς της προηγούμενης παραγράφου λύεται αυτοδικαίως εκ του νόμου, όταν συντρέξουν στο πρόσωπό τους οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για λήψη πλήρους σύνταξης, που αντιστοιχούν σε τριάντα πέντε (35) χρόνια ασφάλισης, εφόσον το δικαίωμα αυτό αποκτάται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις μέχρι και την 31.12.2013.
1.Οι εργαζόμενοι της προηγούμενης παραγράφου τίθενται αυτοδικαίως, με την παρέλευση εντός μηνός από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, σε εργασιακή εφεδρεία και μέχρι την κατά την προηγούμενη παράγραφο λύση της σχέσης εργασίας τους.
2.Η χρονική διάρκεια της εργασιακής εφεδρείας δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τους είκοσι τέσσερις (24) μήνες, προκειμένου για εργαζόμενους της παραγράφου 4.
Επιπλέον, σύμφωνα με την εγκύκλιο ΔΙΠΙΔΔ/Β.10 Ε.Ε./2/οικ. 22225 (ΑΔΑ : 457ΒΧ-Ν1Κ), στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης αυτής εμπίπτουν
α) το προσωπικό με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ,
β) το μόνιμο προσωπικό , που υπάγεται στο κοινό ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό καθεστώς του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ή άλλων φορέων κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης (π.χ. πρώην ΤΑΠ-ΟΤΕ ) και οι οποίοι συνταξιοδοτούνται όχι με βάση τις διατάξεις του Δημοσίου αλλά με βάση τις διατάξεις του οικείου ασφαλιστικού τους φορέα,
το οποίο προκειμένου να συνταξιοδοτηθεί μέχρι 31/12/2013 με πλήρη σύνταξη που αντιστοιχεί σε 35 έτη ασφάλισης (ή παραπάνω), υπολείπεται από αυτήν (την πλήρη συνταξιοδότηση) το μέγιστο 2 έτη τόσο για τη συμπλήρωση των κατά περίπτωση απαιτούμενων ετών ασφάλισης όσο και για τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση ορίου ηλικίας (όταν αυτό απαιτείται).
Διευκρινίζουμε εδώ ότι με βάση τη βούληση του νομοθέτη για άμεση-πλήρη συνταξιοδότηση με 35 (ή παραπάνω) έτη ασφάλισης αμέσως μετά την αυτοδίκαιη λύση της σύμβασης εργασίας ή της υπαλληλικής σχέσης , απαιτείται κατά τη λύση της να έχουν συμπληρώσει τα ανωτέρω πρόσωπα αθροιστικά τόσο το όριο ηλικίας ( όπου αυτό απαιτείται), όσο και τον χρόνο ασφάλισης που απαιτούνται για άμεση λήψη πλήρους σύνταξης που αντιστοιχεί σε 35 χρόνια ασφάλισης μέχρι και την 31.12. 2013.
Αντίστροφα, για να τεθεί το ανωτέρω προσωπικό σε εργασιακή εφεδρεία απαιτείται να του υπολείπονται μέχρι 31.12.2013 maximum δύο (2) έτη τόσο για τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης για πλήρη συνταξιοδότηση που αντιστοιχεί σε 35 έτη ασφάλισης (ή παραπάνω) όσο και για τη συμπλήρωση του απαιτούμενου κατά περίπτωση ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης (όπου αυτό απαιτείται).
Εννοείται , βέβαια, ότι σε περίπτωση προσώπων εκ των ανωτέρω κατηγοριών που έχουν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (ήτοι χρόνος ασφάλισης, που δεν υπολείπεται των 35 ετών ασφάλισης και όριο ηλικίας , αν αυτό απαιτείτο) , κατά την ημερομηνία θέσης σε ισχύ του ν. 4024 /2011, η σχέση εργασίας τους ή η υπαλληλική τους σχέση λύεται αυτοδικαίως.
Για την πιστή εφαρμογή των ανωτέρω προβλέψεων παραθέτουμε τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης [(χρόνο ασφάλισης, ο οποίος δεν μπορεί να είναι λιγότερος από 35 έτη ασφάλισης) και όριο ηλικίας (όπου αυτό απαιτείται) ανά ασφαλιστικό φορέα] , όπως αυτές έχουν καθορισθεί με βάση το ν. 3863/2010 και διαμορφώνονται μεταβατικά μέχρι το έτος 2013. Επιπλέον, παραθέτουμε ενδεικτικά παραδείγματα για την μεγαλύτερη κατανόηση και ορθή εφαρμογή τους.
A. ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ στο κοινό καθεστώς του ΙΚΑ -ΕΤΑΜ
1. Οι συνταξιοδοτούμενοι (άνδρες και γυναίκες) λόγω 35ετίας στην μικτή ασφάλιση του Ιδρύματος ( παρ.1. άρθρου 10 του ν. 3863/2010). Λόγω της αύξησης από 1.1.2011 του χρόνου ασφάλισης η σύνταξη θα αντιστοιχεί σε περισσότερα από 35 έτη ασφάλισης.
Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης καθώς και οι ημέρες ασφάλισης, όπως διαμορφώνονται για τα έτη 2011, 2012 και 2013 αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα :
ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ 10.500 Η.Ε. (*) ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2011 10.800 58
2012 11.100 59
2013 11.400 60
(*) Όταν ο εργαζόμενος συμπληρώνει τις 10.500 ημέρες ασφάλισης , κατοχυρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (ημέρες ασφάλισης και όριο ηλικίας ) του έτους συμπλήρωσης των 10.500 ημερών ασφάλισης. Παράδειγμα : ασφαλισμένος που συμπληρώνει τις 10.500 ημέρες ασφάλισης το 2011, κατοχυρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του έτους αυτού (ήτοι 10.800 και 58ο έτος)
Για τη λήψη πλήρους σύνταξης απαιτείται ο ασφαλισμένος να έχει πραγματοποιήσει τόσο το χρόνο ασφάλισης όσο και να έχει συμπληρώσει ημερολογιακά το όριο ηλικίας .
Για τη συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη όλος ο χρόνος πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης που διανύθηκε σε οποιοδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης , όσο και οποιοσδήποτε άλλος πλασματικός χρόνος έχει αναγνωρισθεί ή συνυπολογίζεται ως συντάξιμος μέχρι την τη θέση του εργαζόμενου σε εφεδρεία με βάση τις διατάξεις του ν. 4024/2011.
Παραδείγματα :
α) Εργαζόμενος με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ που την 31.10.2010 έχει συμπληρώσει 10.500 ημέρες πραγματικής ασφάλισης στο κοινό καθεστώς του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και κατά την ίδια ημερομηνία είναι 57 ετών.
Με δεδομένο ότι εντός του 2011 έχει συμπληρώσει και το απαιτούμενο όριο ηλικίας (δηλαδή 58ο) , η σύμβαση εργασίας του ανωτέρω λύεται αυτοδικαίως .
β) Εργαζόμενος με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ που την 27η/10/2011 έχει συμπληρώσει 10.500 ημέρες ασφάλισης στο κοινό καθεστώς του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και κατά το ίδιο έτος είναι 56 ετών.
Ο ανωτέρω – με δεδομένο ότι συμπληρώνει τις απαιτούμενες για κατοχύρωση 10.500 ημέρες ασφάλισης εντός του 2011- έχει κατοχυρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του έτους 2011 (ως ο πίνακας ανωτέρω) . Δεδομένου ότι συμπληρώνει αυτές αθροιστικά μέχρι 31/12/2013 , τίθεται σε εργασιακή εφεδρεία και μέχρι την αθροιστική συμπλήρωσή τους (στο παράδειγμά μας μέχρι 27/10/2013, όταν συμπληρώνει το απαιτούμενο 58ο έτος).
γ) Εργαζόμενος με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ που την 27.10.2011 έχει 10.500 ημέρες ασφάλισης και είναι 54 ετών
Με δεδομένα ότι : α) σύμφωνα με τον ανωτέρω πίνακα το έτος 2011 απαιτούνται 10.500 ημέρες ασφάλισης και 58ο έτος της ηλικίας και β) ο ανωτέρω μέχρι 31.12.2013 δεν συμπληρώνει το απαιτούμενο όριο ηλικίας (58ο) δεν τίθεται σε εργασιακή εφεδρεία
δ) Εργαζόμενη με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ που την 27/10/2011 έχει συμπληρώσει 10.000 ημέρες εργασίας (και κατά τη συμπλήρωση των 5.500 ημερών ασφάλισης είχε ανήλικο παιδί )και είναι 54 ετών. Επειδή έχει κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης ως μητέρα ανήλικου τέκνου (δηλαδή στο 55ο έτος της ηλικίας) , ενώ παράλληλα μέχρι 31.12.2013 συμπληρώνει και τα 10.500 ημέρες ασφάλισης (σύμφωνα με το άρθρο 34 η σύνταξη πρέπει να αντιστοιχεί στα 35 έτη) , η εργαζόμενη αυτή τίθεται σε εργασιακή εφεδρεία μέχρι τη συμπλήρωση των 10.500 ημερών ασφάλισης και αμέσως μετά λύεται αυτοδικαίως η σχέση ΙΔΑΧ συνταξιοδοτούμενη από το κοινό καθεστώς του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με 35 έτη ασφάλισης.
2. Οι συνταξιοδοτούμενοι λόγω 35ετίας που έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 7.500 ημέρες εργασίας στον Κανονισμό Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων.
Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης καθώς και οι ημέρες ασφάλισης , όπως διαμορφώνονται για τα έτη 2011, 2012 και 2013 αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα :
ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ 10.500 Η.Ε. (*) ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΛΗΡΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ
2011 10.500 ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ 7500 ΣΤΟΝ ΚΒΑΕ 55 & 9μήνες
2012 10.500 ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ 7.500 ΣΤΟΝ ΚΒΑΕ 56 & 6 μήνες
2013 10.500 ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ 7.500 ΣΤΟΝ ΚΒΑΕ 57 & 3 μήνες
(*) Όταν ο εργαζόμενος συμπληρώνει τις 10.500 ημέρες ασφάλισης , κατοχυρώνει τις προυποθέσεις συνταξιοδότησης (ημέρες ασφάλισης και όριο ηλικίας ) του έτους συμπλήρωσης των 10.500 ημερών ασφάλισης. Παράδειγμα : ασφαλισμένος που συμπληρώνει τις 10.500 ημέρες ασφάλισης το 2011, κατοχυρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του έτους αυτού (ήτοι 10.500 και 55ο έτος και 9 μήνες )
Επισημαίνουμε ότι για τη λήψη πλήρους σύνταξης με τις ανωτέρω διατάξεις απαιτείται πέραν της ημερολογιακής συμπλήρωσης του κατά περίπτωση ορίου ηλικίας -όπως αυτό διαμορφώνεται κατ έτος σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα – πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί οπωσδήποτε και μέχρι τη θέση των εργαζόμενων σε εφεδρεία οι 7.500 ημέρες ασφάλισης στον ΚΒΑΕ. Η ασφάλιση στον ΚΒΑΕ μπορεί να χωρήσει μόνο κατόπιν πραγματικής απασχόλησης στον ΚΒΑΕ και επομένως μόνο ο χρόνος που υπολείπεται από τα 7500 έως και τα 10.500 ημερομίσθια μπορεί να συμπληρωθεί με το χρόνο της εφεδρείας ή με οποιαδήποτε άλλο πραγματικό χρόνο ή χρόνο προαιρετικής ασφάλισης που έχει διανυθεί στην ασφάλιση οποιουδήποτε ασφαλιστικού οργανισμού ή με πλασματικό χρόνο που έχει κατά την έναρξη της εφεδρείας αναγνωρισθεί ως συντάξιμος .
3. Γυναίκες ασφαλισμένες στο κοινό καθεστώς του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, οι οποίες συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις πλήρους συνταξιοδότησης του παρακάτω πίνακα :
ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ 10.000 Η.Ε. (*) ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΓΙΑ ΠΛΗΡΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
2010 10.000 57
2011 10.400 58
2012 10.800 58,5
2013 11.200 59
(*) Όταν η εργαζόμενη συμπληρώνει τις 10.000 ημέρες ασφάλισης , κατοχυρώνει τις προυποθέσεις συνταξιοδότησης (ημέρες ασφάλισης και όριο ηλικίας ) του έτους συμπλήρωσης των 10.000 ημερών ασφάλισης. Παράδειγμα : ασφαλισμένος που συμπληρώνει τις 10.000 ημέρες ασφάλισης το 2011, κατοχυρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του έτους αυτού (ήτοι 10.400 και 58ο έτος)
Παράδειγμα :
α) Γυναίκα με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ ασφαλισμένη στο κοινό καθεστώς του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ που την 27η/10/2011 έχει συμπληρώσει 10.000 ημέρες ασφάλισης και κατά το ίδιο έτος είναι 57 ετών.
Η ανωτέρω έχει κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις του 2011 (ως ο ανωτέρω πίνακας) . Επειδή συμπληρώνει αθροιστικά τόσο το χρόνο ασφάλισης (10.400) όσο και την ηλικία (58ο) που απαιτούνται το έτος 2011 μέχρι 31.12.2013 , τίθεται σε εργασιακή εφεδρεία μέχρι τη συμπλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων.
Επισημαίνεται και στο σημείο αυτό ότι για την πλήρη συνταξιοδότηση απαιτείται τόσο να έχει συμπληρωθεί ημερολογιακά το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης , όπως αυτό διαμορφώνεται στο αντίστοιχο έτος όσο και να έχουν πραγματοποιηθεί οι απαιτούμενες στο αντίστοιχο ίδιο έτος ημέρες ασφάλισης .
Για τη συμπλήρωση των απαιτούμενων ημερών ασφάλισης λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη όλος ο χρόνος πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης σε οποιοδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης καθώς και κάθε πλασματικός χρόνος που έχει αναγνωρισθεί ως συντάξιμος μέχρι τη θέση των εργαζόμενων σε εφεδρεία .
Σε όλες τις ανωτέρω 1, 2 και 3 περιπτώσεις εξυπακούεται ότι η τυχόν αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4024/2011 συνυπολογίζεται, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, για τη συμπλήρωση των απαιτούμενων χρονικών προϋποθέσεων συνταξιοδότησης .
Παράδειγμα : Εργαζόμενος με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ που την 27η/11/2011 έχει συμπληρώσει 9.500 ημέρες ασφάλισης στο κοινό καθεστώς του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και κατά το ίδιο έτος είναι 56 ετών.
Ο ανωτέρω – με δεδομένο ότι συμπληρώνει τις απαιτούμενες για κατοχύρωση 10.500 ημέρες ασφάλισης πέραν του 2013 δεν καταλαμβάνεται από τις διατάξεις της εργασιακής εφεδρείας.
Εφόσον όμως ο ίδιος έχει αναγνωρίσει εντός του 2011- όπως δικαιούται σύμφωνα με το ν. 3863/2010 και ν. 3996/11 χρόνο ασφάλισης 4 ετών ή 1.200 ημερών , τότε – δεδομένου ότι συνυπολογιζόμενων και αυτών των ημερών ασφάλισης θα έχει συμπληρώσει 10.700 ημέρες- θα έχει κατοχυρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του έτους 2011 ( ήτοι 58 ετών και 10.800 ημέρες ασφάλισης, ως ο σχετικός πίνακας ανωτέρω) . Δεδομένου ότι συμπληρώνει αυτές αθροιστικά μέχρι 31/12/2013 , τίθεται σε εργασιακή εφεδρεία και μέχρι την αθροιστική συμπλήρωσή τους (στο παράδειγμά μας μέχρι 15/11/2013, όταν συμπληρώνει το απαιτούμενο 58ο έτος).