Από τους σημαντικότερους παράγοντες θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος είναι από τον Ιούλιο του 2012 οι αναγνωρίσεις των πλασματικών χρόνων, που δίνουν την δυνατότητα κατοχύρωσης των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και αποφυγής της επιβάρυνσης από την μεταβατική εφαρμογή των ρυθμίσεων, αλλά και σημαντικής προσαύξησης του τελικού ποσού της σύνταξης.
Ιδιαίτερη κατηγορία πλασματικών ετών αποτελεί ο χρόνος σπουδών.
Βοηθά ιδιαίτερα τις ασφαλισμένες γυναίκες, καθώς τους παρέχει ένα επιπλέον αναγνωρίσιμο χρονικό διάστημα μετά από εκείνα των κενών εργασίας και των τέκνων.
Ο πλασματικός χρόνος των σπουδών, όπως και οι υπόλοιποι χρόνοι, εξαγοράζεται προς 168 ευρώ περίπου τον μήνα, ενώ εάν η καταβολή γίνει εφάπαξ, τότε παρέχεται έκπτωση που φτάνει το 15%. Επιπρόσθετα η καταβολή μπορεί να γίνει και με παρακράτηση από την σύνταξη (σε αυτήν όμως την περίπτωση δεν είναι δυνατή η καταβολή στον υποψήφιο συνταξιούχο προσωρινής σύνταξης).
Για να γίνει η εξαγορά πρέπει να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις :
– Να έχει ολοκληρωθεί ο κύκλος σπουδών
– Να μην έχει εργαστεί και ασφαλιστεί παράλληλα τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο ο ασφαλισμένος που ενδιαφέρεται για την εξαγορά και
– Να έχει συμπληρώσει οπωσδήποτε 12 έτη ασφάλισης (3.600 ημέρες ασφάλισης).
Οι σχολές που εξαγοράζονται είναι όσες ανήκουν σε ΑΕΙ και ΑΤΕΙ-ΤΕΙ, αλλά και αντίστοιχα της αλλοδαπής, μέσες τεχνικές σχολές, ΙΕΚ κλπ.
Σχετική λίστα έχει εκδοθεί από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Επισημαίνεται ότι ο ασφαλισμένος μπορεί να εξαγοράσει ακέραια έτη σπουδών ανάλογα με το πότε επιθυμεί να θεμελιώσει το σχετικό δικαίωμα σύνταξης.
Κάθε έτος σπουδών αποτελείται από 300 ημέρες ασφάλισης και κάθε μήνας από 25. Εάν σε κάποιο μήνα έχει ασφάλιση λίγων ημερών οι υπόλοιπες μπορούν να εξαγοραστούν μέχρι τη συμπλήρωση των 25.
Η ρύθμιση αφορά την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου.
Εξάλλου η δυνατότητα αυτή παρέχεται μόνο στους υπάλληλους που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2011 και αφορά τόσο τους παλιούς όσο και τους νέους ασφαλισμένους.
Δεν αφορά η εξαγορά των σπουδών όσους έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010, καθώς και όσους έχουν αποχωρήσει ήδη από την υπηρεσία.
Ο χαρακτηρισμός του χρόνου σπουδών ως χρόνου πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας τον καθιστά ισοδύναμο με τις λοιπές θεμελιωτικές συντάξιμες υπηρεσίες και ως εκ τούτου λαμβάνεται υπόψη τόσο για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και στον υπολογισμό – προσαύξηση της σύνταξης .
Αξίζει να παρατηρήσουμε ότι ο αναγνωριζόμενος χρόνος σπουδών δεν επηρεάζει σε καμία περίπτωση την μισθολογική εξέλιξη του υπαλλήλου αφού δεν συνιστά πραγματική δημόσια υπηρεσία.
Επιπλέον, χρόνος σπουδών που συμπίπτει με συντάξιμο χρόνο ασφάλισης (παράλληλα) δεν μπορεί να αναγνωρισθεί.
Δηλαδή υπάλληλος που απέκτησε πτυχίο κατά την διάρκεια εργασίας με ασφάλιση μπορεί να αναγνωρίσει μόνο εκείνο το χρόνο από τις σπουδές του που δεν συμπίπτει με τον χρόνο ασφάλισης του.
Απαραίτητη προϋπόθεση όπως προείπαμε, για να προβεί ο υπάλληλος σε αναγνώριση ως συντάξιμων των ετών σπουδών είναι να έχει συμπληρώσει 12ετή υπηρεσία (όχι δημόσια και σε αντίθεση με τον χρόνο των τέκνων για τον οποίο απαιτείται 15ετής δημόσια υπηρεσία). Στην δωδεκαετή αυτή υπηρεσία συνυπολογίζεται για τους άνδρες και ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας (με η χωρίς εξαγορά κατά περίπτωση).
Ως χρόνος σπουδών για την πτυχή της αναγνώρισης λογίζεται ο κατά περίπτωση απαιτούμενος χρόνος για την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου ανώτερης ή ανώτατης σχολής. Ο εν λόγω χρόνος (διάρκεια σπουδών) είναι αυτός που προβλέπεται από τον οργανισμό η από την νομοθεσία που διέπει τη λειτουργία της κάθε σχολής κατά τον χρόνο της αποφοίτησης και εκφράζεται μόνο σε ακέραια χρόνια. Ο χρόνος αυτός βεβαιώνεται με την αντίστοιχη βεβαίωση από τη γραμματεία της σχολής.
Υπάλληλος που διαθέτει περισσότερα του ενός πτυχία μπορεί να αναγνωρίσει το χρόνο που απαιτείτο για την απόκτηση του πτυχίου που χρησιμοποιήθηκε για να διοριστεί ή να μεταταγεί ή να ενταχθεί στη θέση που κατέχει. Δηλαδή στις περιπτώσεις αυτές ο χρόνος δεν υπολογίζεται αθροιστικά.
Επίσης όσον αφορά μέσες επαγγελματικές σχολές λογίζεται ως χρόνος σπουδών ο χρόνος εκείνος που διανύθηκε μετά την συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας του υπαλλήλου και οδήγησε στην απόκτηση πτυχίου που χρησίμευσε για τον διορισμό του. Προκειμένου για τους υπαλλήλους με πτυχίο ΤΕΙ-ΑΤΕΙ ως χρόνος σπουδών λογίζεται και το εξάμηνο της πρακτικής άσκησης που απαιτείται κατά τον χρόνο της αποφοίτησης για την απόκτηση πτυχίου.
Τέλος ο χρόνος σπουδών μπορεί να εξαγοραστεί από όσους υπαλλήλους άνδρες και γυναίκες επιθυμούν να θεμελιώσουν σχετικό δικαίωμα με τις γενικές διατάξεις, τις διατάξεις των γονέων ανηλίκων αλλά και των τριτέκνων.
ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
