Με τον πρόσφατο Νόμο 4057/2012 μεταρρυθμίστηκε το μεγαλύτερο μέρος του πειθαρχικού κώδικα των Δ.Υ. που περιλαμβάνεται στον Υπαλληλικό Κώδικα.
Το νέο πειθαρχικό δίκαιο περιλαμβάνει αρκετές καινοτομίες ,οι σημαντικότερες από τις οποίες είναι :
Α) Η αποκλειστική απαρίθμηση των πειθαρχικών παραπτωμάτων
Β) Η αναμόρφωση του κατάλογου των πειθαρχικών ποινών με την πρόβλεψη νέων και θέσπιση μεγαλύτερης κλιμάκωσης για ήδη υφιστάμενες.
Γ) Η πρόβλεψη πειθαρχικών συμβουλίων, με αποκλειστική αρμοδιότητα την εξέταση των πειθαρχικών υποθέσεων
Δ) Νέα συγκρότηση και ποιοτική αναβάθμιση των πειθαρχικών συμβουλίων, με την συμμετοχή δικαστικών λειτουργών
Ε) Μη συμμετοχή αιρετών υπαλλήλων στα πειθαρχικά συμβούλια
Στ) Συντόμευση των χρονικών διαστημάτων εντός των οποίων πρέπει να ολοκληρωθεί η πειθαρχική διαδικασία.
Ενδεικτικά αξιοσημείωτες είναι οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
1: Στο άρθρο 103 προστίθεται η αυτοδίκαιη θέση σε αργία για υπάλληλο που παραπέμφθηκε αμετακλήτως προκειμένου να δικαστεί για τα αδικήματα της δωροδοκίας, της υπεξαίρεσης περί την υπηρεσία, της κατάχρησης ανηλίκων σε ασέλγεια, της ασέλγειας με κατάχρηση εξουσίας ή της πορνογραφίας ανηλίκων.
Η εν λόγω διάταξη ενδεχομένως να υπαγορεύθηκε από τις εξελίξεις της επικαιρότητας, πάσχει όμως από δικαιοπολιτικής απόψεως ,καθώς παραβιάζει κατάφωρα το τεκμήριο της αθωότητας.
2: Αναφορικά με την θέση σε αργία κατόπιν επιβολής πειθαρχικής ποινής, στην ποινή της οριστικής απόλυσης, προστίθεται και η ποινή της προσωρινής παύσης άνω των 6 μηνών.
3: Ο υπάλληλος ασκεί εκ νέου τα καθήκοντά του αν αθωωθεί με τελεσίδική δικαστική απόφαση.
4: Προβλέπεται στο άρθρο 104, η δυνητική θέση σε αργία όταν συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος και μία από τις περιπτώσεις που προαναφέρονται. Σημαντική μεταβολή αποτελεί το ότι αρκεί η άσκηση πειθαρχικής δίωξης, ενώ προβλεπόταν δυνητική θέση σε αργία σε περίπτωση άσκησης πειθαρχικής δίωξης για αδίκημα που επισύρει την ποινή της οριστικής παύσης.
5: Η αυτοδίκαιη άρση της αργίας 2 έτη από την θέση του υπαλλήλου σε αυτήν καταργείται. Στο άρθρο 105 απαντάται το πρώτο δείγμα της «φοροεισπρακτικής» λογικής του νέου πειθαρχικού δικαίου με την καταβολή στον υπάλληλο που τίθεται σε αργία του 1/3 από το ½ του προϊσχύοντος καθεστώτος, των αποδοχών του στην περίπτωση θέσης σε αργία για τα αδικήματα του άρθρου 103 παρ. 1 εδ. Β.
6: Καταργείται η υποχρεωτική επιστροφή των αποδοχών σε περίπτωση απαλλαγής του υπαλλήλου ή του αβάσιμου των υπονοιών για άτακτη διαχείριση και καθιερώνεται η δυνητική επιστροφή αυτών .
7: Στο άρθρο 107 επιλέγεται η μέθοδος της αποκλειστικής απαρίθμησης των πειθαρχικών παραπτωμάτων, ενώ η απαρίθμηση της καταργηθείσας διάταξης είναι ενδεικτική .
8: Προστίθενται νέα παραπτώματα όπως: η απόκτηση οικονομικού οφέλους κατά την άσκηση των καθηκόντων του ή εξ αφορμής αυτών, η παραβίαση της αρχής της ισότητας σε θέματα εργασίας και απασχόλησης, η μη σύνταξη έκθεσης αξιολόγησης, η μη τήρηση του ωραρίου από τον υπάλληλο και η παράλειψη του προϊστάμενου να ελέγχει την τήρησή του, κ.ά.
9: Οι πειθαρχικές ποινές που επιβάλλονται στους υπαλλήλους είναι πλέον
- Η έγγραφη επίπληξη
- Το πρόστιμο έως τις αποδοχές 12 μηνών
- Η στέρηση του δικαιώματος για προαγωγή από 1 έως 5 έτη
- Η στέρηση του δικαιώματος συμμετοχής σε διαδικασία επιλογής προϊσταμένου οργανικής μονάδας οποιουδήποτε επιπέδου από 1 έως 5 έτη
- Η αφαίρεση της άσκησης των καθηκόντων προϊστάμενου οργανικής μονάδας οποιουδήποτε επιπέδου για τη θητεία ή το υπόλοιπό της
- Ο υποβιβασμός έως 2 βαθμούς
- Η προσωρινή παύση από 3 έως 12 μήνες με πλήρη στέρηση αποδοχών
- Η οριστική παύση
10 : Πολύ σημαντική απόκλιση που καταδεικνύει την υπέρμετρη αυστηρότητα του νέου πειθαρχικού δικαίου είναι η κατάργηση της αποκλειστικής απαρίθμησης των παραπτωμάτων για τα οποία επιβάλετο η ποινή της οριστικής απόλυσης
11: Στο άρθρο 109 παρ. 3 προστίθεται η δυνατότητα επιβολής και πρόσθετων διοικητικών κυρώσεων από 3.000 έως 30.000 ,καθώς και από 10.000 έως 100.000 ευρώ, όταν επιβάλλεται η πειθαρχική ποινή της οριστικής παύσης και πρόκειται για πειθαρχικά παραπτώματα των περιπτώσεων δ και ε της παρ. 1 του άρθρου 107 του Υ.Κ. που σχετίζονται με οικονομικό αντικείμενο. Αυτή η προσθήκη στο άρθρο 109 καταδεικνύει με σαφήνεια την σκοπιμότητα της τροποποίησης του πειθαρχικού δικαίου προς το σκοπό της είσπραξης εσόδων.
12: Θεσπίζονται κατώτατα όρια ποινών για ορισμένα από τα αδικήματα .
13: Δείγμα της αυστηρότητας του νέου πειθαρχικού δικαίου είναι η επιμήκυνση του χρόνου παραγραφής των αδικημάτων από τα 2 σε 5 έτη για τα περισσότερα παραπτώματα και σε 7 έτη για αδικήματα όπως παράβαση καθήκοντος ,απόκτηση οικονομικού οφέλους ή ανταλλάγματος, σοβαρή απείθεια ή αδικαιολόγητη αποχή από την εκτέλεση των καθηκόντων κ.α.
14: Στο άρθρο 123 μειώνεται ο χρόνος εντός του οποίου πρέπει να ολοκληρωθεί η πειθαρχική διαδικασία
15: Στο άρθρο 124 δεν περιλαμβάνεται πια η ρητή διάταξη περί ακυρότητας της διαδικασίας σε περίπτωση παράλειψης της κοινοποίησης του παραπεμπτήριου εγγράφου και η ρύθμιση πάσχει συνταγματικότητας.
16: Στο άρθρο 125 τίθενται χρονικά όρια στην διάρκεια της προκαταρτικής εξέτασης
17: Στο άρθρο 126 μεταξύ άλλων τίθενται συντομότερα χρονικά όρια για την ολοκλήρωση της ΕΔΕ.
18: Στο άρθρο 130 παρ.2 προβλέπεται ότι η μη εμφάνιση ή η άρνηση κατάθεσης του μάρτυρα συνιστά και ειδικό πειθαρχικό παράπτωμα.
19: Αξιοσημείωτες τροποποιήσεις επέρχονται αναφορικά με την υποβολή ένστασης –προσφυγής στο ΣτΕ και το Διοικητικό Εφετείο .
20: Μεταβάλλονται τα χρονικά σημεία διαγραφής των πειθαρχικών ποινών . Η ποινή της επίπληξης διαγράφεται μετά από 3 χρόνια, του προστίμου μετά από 8 ,και οι λοιπές ποινές, εκτός της οριστικής και προσωρινής παύσης και του υποβιβασμού, μετά 10 έτη, εφ όσον κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα ο υπάλληλος δεν τιμωρήθηκε με άλλη ποινή.
ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ