[one_half]
Αναφορικά με τον θεσμό των συνδικαλιστικών αδειών επισημαίνονται τα ακόλουθα. Με τις πλέον πρόσφατες ρυθμίσεις του άρθρου 19 του Νόμου 4472/2017 (Συνταξιοδοτικές διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση διατάξεων του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής των δημοσιονομικών στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις, ΦΕΚ Α΄ 74) το άρθρο 17 του ν. 1264/1982 (Α’ 79) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να διευκολύνει τα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων, των Ελεγκτικών Επιτροπών και τους αντιπροσώπους των πρωτοβάθμιων στις δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Την ίδια υποχρέωση έχει για τα Διοικητικά Συμβούλια, τις Ελεγκτικές Επιτροπές και τους αντιπροσώπους των δευτεροβάθμιων στις τριτοβάθμιες, όπως και για τα Διοικητικά Συμβούλια και τις Ελεγκτικές Επιτροπές των τριτοβάθμιων οργανώσεων.
2. Ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να παρέχει άδεια απουσίας:
α) στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της πιο αντιπροσωπευτικής τριτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία τους,
β) στον Πρόεδρο και στον Γενικό Γραμματέα των Εργατικών Κέντρων και Ομοσπονδιών, εφόσον οι υπαγόμενες σε αυτά οργανώσεις έχουν πάνω από 10.000 ψηφίσαντα μέλη, για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία τους,
γ) στον Πρόεδρο των Εργατικών Κέντρων και των Ομοσπονδιών, εφόσον οι υπαγόμενες σε αυτά πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν από 1.501 μέχρι 10.000 ψηφίσαντα μέλη, για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία του,
δ) στον Πρόεδρο των Εργατικών Κέντρων και των Ομοσπονδιών, εφόσον οι υπαγόμενες σε αυτά πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν μέχρι 1.500 ψηφίσαντα μέλη, δεκαπέντε (15) ημέρες το μήνα,
ε) στον Αντιπρόεδρο, τον Γενικό Γραμματέα και τον Ταμία των Διοικητικών Συμβουλίων των πιο αντιπροσωπευτικών δευτεροβάθμιων οργανώσεων δεκαπέντε (15) ημέρες το μήνα,
στ) στα υπόλοιπα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των πιο αντιπροσωπευτικών δευτεροβάθμιων οργανώσεων εννέα (9) ημέρες το μήνα,
ζ) στον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο, τον Γενικό Γραμματέα των πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων πέντε (5) ημέρες το μήνα, αν τα μέλη της οργάνωσης είναι 500 και πάνω,
η) στον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο, τον Γενικό Γραμματέα των πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων τρεις (3) ημέρες το μήνα, αν τα μέλη της οργάνωσης είναι λιγότερα από 500, θ) στους αντιπροσώπους στις δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες οργανώσεις, για όλη τη διάρκεια συνεδρίων που συμμετέχουν, ι) στα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής και της Γραμματείας της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία τους.
3. Οι αναφερόμενες στην παράγραφο 2 άδειες απουσίας περιορίζονται σε τριάντα (30) μέρες το χρόνο για τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής ή αλλιώς του Προεδρείου των μη αντιπροσωπευτικών τριτοβάθμιων οργανώσεων, καθώς και για τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου, προκειμένου για την αμέσως επόμενη, της πιο αντιπροσωπευτικής, δευτεροβάθμια οργάνωση, εφόσον αυτή έχει τόσα ψηφίσαντα μέλη όσα αναφέρονται στις περιπτώσεις β’ και γ’, και στο 1/3 του αναφερόμενου στις περιπτώσεις δ’, ε’ στ’, ζ’ και η’ χρόνου, προκειμένου για την αμέσως επόμενη, της πιο αντιπροσωπευτικής, οργάνωση για τα αντίστοιχα συνδικαλιστικά στελέχη.
4. Ο χρόνος απουσίας των εργαζομένων κατά τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων θεωρείται χρόνος πραγματικής εργασίας για όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από την εργασιακή και ασφαλιστική σχέση. Οι ημέρες απουσίας των εργαζομένων που αναφέρονται στις περιπτώσεις α’, β’, γ’ και δ’ της παραγράφου 2 είναι με αποδοχές, που καταβάλλονται από τον εργοδότη τους. Οι ημέρες απουσίας των εργαζομένων που αναφέρονται στις περιπτώσεις ε’, στ’, ζ’, η’, θ’ και ι’ της παραγράφου 2, καθώς και των εργαζομένων της παραγράφου 3 είναι χωρίς αποδοχές. Στην περίπτωση αυτή οι ασφαλιστικές εισφορές των συνδικαλιστικών στελεχών για το χρόνο της συνδικαλιστικής άδειάς τους καταβάλλονται από την οργάνωσή τους.
[/one_half][one_half_last]
5. Για κάθε διαφωνία σχετική με την εφαρμογή των διατάξεων αυτού του άρθρου αποφασίζει, ύστερα από αίτηση της μιας ή της άλλης πλευράς, η Επιτροπή του άρθρου 15. 6. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται και για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των υπαλλήλων του άρθρου 30. Όπου οι διατάξεις αυτές αναφέρονται σε εργατικά κέντρα καταλαμβάνουν και τα νομαρχιακά τμήματα που υπάγονται στην Α.Δ.Ε.Δ.Υ.». 2. Στο άρθρο 18 του ν. 1264/1982 προστίθεται παράγραφος 3 ως εξής: «3. Το άρθρο αυτό ισχύει τόσο για υπαλλήλους των φορέων του δημοσίου τομέα, όπως αυτός είχε οριοθετηθεί με την παρ. 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982 (Α’ 65), όσο και για μισθωτούς που απασχολούνται με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα». 3. Οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 6 του ν. 2224/1994 (Α’ 112) καταργούνται».
Με τις ως άνω ρυθμίσεις αναμορφώνεται μερικώς το πλαίσιο χορήγησης συνδικαλιστικών αδειών, που ίσχυε για τριάντα και πλέον έτη στην χώρα μας. Η βασική διαφοροποίηση που παρατηρείται εν σχέσει με το προϊσχύσαν πλαίσιο έγκειται στην εισαγωγή διάκρισης αναφορικά με την καταβολή ή μη αποδοχών κατά την διάρκεια λήψεως συνδικαλιστικής άδειας. Ειδικότερα, ενώ στις περιπτώσεις α΄, β΄, γ΄ και δ΄ της παραγράφου 2 η άδεια χορηγείται με αποδοχές όσον αφορά τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της πλέον
αντιπροσωπευτικής τριτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης, καθώς και τον Πρόεδρο και Γενικό Γραμματέα των Εργατικών Κέντρων και Ομοσπονδιών, στις επόμενες περιπτώσεις ε’, στ’, ζ’, η’, θ’ και ι’ η άδεια χορηγείται άνευ αποδοχών. Με τον τρόπο αυτό πλήττονται επί της ουσίας τα υπόλοιπα, πλην του Προέδρου και του Γενικού Γραμματέα, μέλη των δευτεροβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων, καθώς και οι Πρόεδροι, Αντιπρόεδροι και Γενικοί Γραμματείς των πρωτοβάθμιων οργανώσεων, αλλά και των αντιπροσώπων σε δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες οργανώσεις.
Στο σημείο, λοιπόν, αυτό θα πρέπει να υπενθυμίσουμε, ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 23 παρ. 1 του Συντάγματος, «Το Κράτος λαμβάνει τα προσήκοντα μέτρα για τη διασφάλιση της συνδικαλιστικής ελευθερίας και την ανεμπόδιστη άσκηση των συναφών μ’ αυτή δικαιωμάτων εναντίον κάθε προσβολής τους, μέσα στα όρια του νόμου». Ενόψει των ανωτέρω συνταγματικών διατάξεων ζήτημα γεννάται εν προκειμένω, ως προς το εάν η περικοπή των αποδοχών των προαναφερομένων συνδικαλιστικών στελεχών, κατά τον χρόνο λήψεως συνδικαλιστικής άδειας, συνάδει με το άρθρο 23 παρ. 1 του Συντάγματος. Με άλλα λόγια, η εν λόγω περικοπή των αποδοχών φαίνεται να μην διασφαλίζει εν τοις πράγμασι την ανεμπόδιστη άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από την έννοια της συνδικαλιστικής ελευθερίας, μεταξύ των οποίων αναγκαστικώς συγκαταλέγεται και η λήψη συνδικαλιστικής άδειας. Κι αυτό γιατί ειδικώς κατά την τρέχουσα περίοδο της οικονομικής κρίσης το μέτρο της περικοπής των αποδοχών είναι προφανές ότι λειτουργεί αποτρεπτικά για την λήψη συνδικαλιστικής άδειας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θεωρούμε ότι βλάπτεται η συνταγματικώς κατοχυρωμένη συνδικαλιστική ελευθερία, όπως και η ακώλυτη άσκηση των πάσης φύσεως δικαιωμάτων, που είναι συναφή προς αυτήν, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος λήψεως συνδικαλιστικής άδειας.
Ωστόσο , σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. πρωτ. οικ.24135/458/25-052017 Ερμηνευτική Εγκύκλιο της Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αναφορικά με τις αποδοχές των συνδικαλιστικών αδειών των υπαγομένων στο άρθρο 30 του Νόμου 1264/1982 υπαλλήλων, δηλαδή των δημοσίων υπαλλήλων, εφαρμογή έχει η παράγραφος 5 του άρθρου 22 του Νόμου 1400/1983, η οποία παραμένει σε ισχύ. Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, «Για τους υπαγόμενους στο άρθρο 30 του Ν. 1264/1982 υπαλλήλους, οι από το άρθρο 17 του ίδιου νόμου προβλεπόμενες συνδικαλιστικές άδειες είναι με αποδοχές».
Εφόσον, λοιπόν, εφαρμοστεί η ως άνω ερμηνευτική εγκύκλιος, τότε οι συνδικαλιστικές άδειες όλων ανεξαιρέτως των δημοσίων υπαλλήλων – συνδικαλιστικών στελεχών των περιπτώσεων α΄ έως και ι΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 17 του Νόμου 1264/1982 θα είναι με αποδοχές.
Γεωργιάδης Κων/νος
Πρόεδρος Ομοσπονδίας
Τεχνολόγων Ακτινολόγων Ελλάδος
[/one_half_last]
